ច្បាប់ចរាចរណ៍


និយមន័យ

ច្បាប់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោក [១]​ គឺជាច្បាប់មួយដែលអនុវត្តន៍គ្រប់សកម្មភាពទាំងអស់និងគ្រប់ឥរិយាបថទាំងអស់នៅតាមដងផ្លូវ។ ច្បាប់នេះរួមបញ្ចូលច្បាប់មួយចំនួនផ្សេងទៀតដែលអ្នកប្រើប្រាស់ផ្លូវទាំងអស់ត្រូវតែគោរព​ និង ពង្រឹងដោយអាជ្ញាធរសាធារណៈ។

តាមន័យច្បាប់ [២] ពាក្យថា​ ៉អ្នកប្រើប្រាស់ផ្លូវសំដៅទៅលើអ្នកបើកបរយានយន្ត អ្នកជិះសត្វពាហណរួមទាំងអ្នកទាំងថ្មើរជើងផងដែរ។ ច្បាប់ទាំងនេះអាចមានភាពខុសគ្នាបន្តិចបន្ទួចអាស្រ័យទៅលើប្រភេទរបស់វាប៉ុន្តែជាទូទៅវា ត្រូវបានគេពង្រឹងអោយស្មើរភាពគ្នាទាំងអស់។

ក្រមច្បាប់ចរាចរណ៍មានភាពទូលំទូលាយច្រើនដូចជា៖

  • ការអនុលោមតាមច្បាប់មួយចំនួនក្នុងការបើកបរដូចជា ប័ណ្ណសម្គាល់រថយន្ត ប័ណ្ណបើកបរ ឬ អាយុដែលអាចបើកបរបាន

  • វិធានចរាចរណ៍ទូទៅ

  • ស្លាកសញ្ញាចរាចរណ៍

  • ឥរិយាបថដែលត្រូវធ្វើមុន បើកបរ និង នៅពេលបើកបរដូចជាការកំហិតក្នុងការប្រើប្រាស់សារធាតុ ផ្សេងៗ ចំនួនមនុស្សក្នុងយាន្តជំនិះ ល្បឿន ការប្រើប្រាស់ទូរស័ព្ទដៃកាតព្វកិច្ចក្នុងការពាក់មួយ សុវត្ថិភាពពាក់ខ្សែក្រវាត់​ និង គោរពចំងាយសុវត្ថិភាពរវាងយាន្តជំនិះ
  • ប្រព័ន្ធនៃការផាកពិន័យ

គោលបំណងនៃច្បាប់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោក

មាត្រាដំបូងនៃច្បាប់បានចែងថា ច្បាប់នេះមានបំណងដើម្បីធានាសុវត្ថិភាពចរាចរណ៍ផ្លូវគោកអោយមានរបៀប រៀបរយ និងការពារ មនុស្ស និងសុខភាពមនុស្ស ទាំងការរស់នៅ ទ្រព្យសម្បត្តិ និង បរិស្ថាន [៣]។

នៅកម្ពុជា ដោយមិនរាប់បញ្ចូលបញ្ហាសុខភាពសាធារណៈ [៤] កង្វះខាតនៃការគោរព និងការពង្រឹងការគោរព ច្បាប់ចរាចរណ៍ បាននឹងកំពុងនាំអោយគ្រោះថា្នក់ចរាចរណ៍ជាមូលហេតុដែលធ្វើអោយប្រជាពលរដ្ឋស្លាប់ច្រើន ជាងគេនៅកម្ពុជា [៥]។

ដោយការអនុវត្តន៍ច្បាប់ចរាចរណ៍ឆ្នាំ២០១៥ ការខិតខំប្រឹងប្រឹងដើម្បីផ្តល់ចំណេះដឹងដល់អ្នកប្រើប្រាស់ផ្លូវត្រូវបានគេអនុវត្ត។ ជាការពិតណាស់ការណែនាំត្រូវបានគេផ្តល់អោយប៉ូលីសពង្រឹងច្បាប់ចរាចរណ៍កុំអោយផាកពិន័យអ្នកប្រើប្រាស់ផ្លូវដោយល្មើសច្បាប់

តែត្រូវអប់រំប្រជាជនពីចរាចរណ៍។ការវាស់ស្ទង់ទាំងនោះត្រូវបានបញ្ចប់នៅថ្ងៃ១៥មីនា២០១៦។នៅមានផ្លូវជាច្រើនទៀតដែលត្រូវវពង្រឹងច្បាប់ចរាចរណ៍ ដោយហេតុ ថាអ្នកប្រើប្រាស់ផ្លូវទាំងអស់ត្រូវបោះបង់នូវទម្លាប់អាក្រក់របស់ពួកគេ។


ខ្ញុំធ្វើរួចហើយ

ច្បាប់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោករួមបញ្ចូលនូវចំនុចខាងក្រោមដូចជា៖

  • បទប្បញ្ញត្តិទូទៅ (គោលបំណងនៃក្រឹត្យច្បាប់ និងសទ្ទានុក្រម) [៦] ។

  • ស្លាកសញ្ញាចរាចរណ៍ [៧]

  • អ្នកបើកបរ (ច្បាប់ចរាចរណ៍ ផ្លូវបើកបរ ឥរិយាបថបើកបរនៅលើផ្លូវ ប័ណ្ណបើកបរ [៨]

  • ការប្រើប្រាស់ភ្លើង និងសីុភ្លេយានយន្ត [៩]

  • អ្នកថ្មើរជើងនិងអ្នកជិះ ឬ អ្នកឃ្វាល សត្វ [១០]

  • អ្វីដែលយើងត្រូវធ្វើនៅពេលមានគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ [១១]

  • យានយន្តនិងការគ្រប់គ្រងការដឺកជញ្ជូន (ប្រភេទផ្សេងៗគ្នានៃយានយនយន្ត ប្រព័ន្ធនៃការកាត់ពិន្ទុទៅ លើប័ណ្ណបើកបរប្រសិនបើមានការរំលោភច្បាប់ [១២] ។

  • ការអនុវត្តន៍ច្បាប់ចរាចរណ៍ [១៣]

  • សម្ថកិច្ចនិងអំណាចរបស់មន្ត្រីពង្រឹងច្បាប់ចរាចរណ៍ [១៤]

  • ការពិន័យ [១៥]

មិនមានការចែងច្បាស់ណាមួយទាក់ទងនឹង ការខូចខាតសម្រាប់ជនរងគ្រោះដោយសារគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ ឬយុត្ថាធិការណាមួយមានសម្ថតកិច្ចទៅលើវានោះទេ។ ដូច្នេះហើយការចែងជាទូទៅត្រូវបានគេអនុវត្ត។

ជាការពិតណាស់ ច្បាប់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោកបានចែងថា គ្រប់គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ទាំងអស់គួរស្ថិតនៅក្រោម ដែនសម្ថតកិច្ចរបស់ប៉ូលីសចរាចរណ៍ផ្នែកសំខាន់នៃច្បាប់ដែលសំគាល់ពីទនួលខុសត្រូវដែលប៉ូលីសចរាចរណ៍ត្រូវធ្វើចំពោះស្ថានភាពទាំងនេះ [១៦] ។ចំពោះការខូចខាតទ្រព្យសម្បត្តិច្បាប់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោកនេះមិនបានបញ្ចូលនៅមាត្រាណាមួយជាក់លាក់ដែលនិយាយពីសំណងហិរញ្ញវត្ថុឬប្រព័ន្ធធានារ៉ាប់រងនោះទេ។ ច្បាប់នេះបានលើកឡើងនូវកាតព្វកិច្ចមួយដែលអ្នកបើកបរយានយន្តទិញធានារ៉ាប់រង ដែលសំដៅទៅច្បាប់ធានារ៉ាប់រង [១៧] បើមាន បញ្ហាណាមួយ។

ច្បាប់ធានារ៉ាប់រងលើកឡើង​ “ថារូបវន្តបុគ្គល ឬ នីតិបុគ្គលដែលដំណើរការលើយានយន្តដើម្បីធ្វើអាជីវកម្មសម្រាប់ទទួលទានក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា គួរតែទិញធានារ៉ាប់រងពីក្រុមហ៊ុនធានារ៉ាប់រងសម្រាប់ធានានូវការបាត់បង់ឬខូចខាតដែលកើតឡើងដោយសាររថយន្ត ឬរឺម៉កសណ្តោងគ្រប់ប្រភេទ [១៨] ។

ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយក៏មានការខ្វះចន្លោះមួយចំនួនរវាងច្បាប់ទាំងពីនេះដោយសារតែច្បាប់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោកសំដៅលើអ្នកបើកបរទាំងអស់ ចំណែកឯច្បាប់ធានារ៉ាប់រង សំដៅតែទៅលើអ្នកបើកបរក្នុងន័យធ្វើពាណិជ្ជកម្មតែប៉ុណ្ណោះ។ ដោយទាំងនេះត្រូវលើក ឡើងដោយនីតិបុគ្គល ឬ យុត្តិសាស្រ្ត។

ការពង្រឹងច្បាប់

សមត្ថកិច្ចយុត្ថាធិការ

តុលាការព្រហ្មទណ្ឌពមានសម្ថតកិច្ចនៅពេលដែលការរំលោភច្បាប់ចរាចរណ៍គឺជាកម្មវត្ថុក្នុងការដាក់ទណ្ឌកម្មតាមរយៈការជាប់ពន្ធធនាគារនិងការពន័យ [១៩]។ មន្ត្រីប៉ូលីស មានសម្ថតកិច្ចនៅពេលដែលមានការរំលោភច្បាប់ ចរាចរណ៍គឺជាកម្មវត្ថុក្នុងការដាក់ទណ្ឌកម្មតាមរយៈការកាត់ពិន្ទុ [២០] ការផ្អាក រឺ ការរឹបអូសប័ណ្ណ បើកបរមួយរយៈ ពេលមិនលើសពីប្រាំពីរថ្ងៃ [២១] ការផាកពិន័យ [២២] និង ការផ្តន្តាទោសដែលមានស្រាប់ [២៣]។

ច្បាប់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោកមិនបានបង្កើតនូវយុត្ថាធិការជាក់លាក់ណាមួយដើម្បីចាត់វិធានការទៅលើអ្នកដែលរំលោភច្បាប់ចរាចរណ៍នោះទេ ដូច្នេះហើយវាជាការចែងជាទូទៅ។ យុត្ថាធិការសីុវិលនិងយុត្ថាធិការព្រហ្មទ័ណ្ឌ មានសម្ថតកិច្ចអាស្រ័យលើលក្ខខណ្ឌ នៃលក្ខណៈនៃទង្វើនោះ។

មាត្រា ៧២ នៃច្បាប់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោកបានចែងថា “អ្នកបើកបរទាំងអស់ត្រូវតែទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខក្រម ព្រហ្មទ័ណ្ឌទៅលើបទ ល្មើសដែលពួកគេបានប្រព្រឹត្តនៅក្នុងការបើកបរ។ អ្នកគ្រប់គ្រង ឬម្ចាស់យានយន្តត្រូវតែទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខក្រមរដ្ឋប្បវេណីក្នុង ករណីយានយន្តរបស់ពួកគេបង្ករអោយមានផលប៉ះពាល់ដល់អ្នកដទៃ [២៤]។

ប្រសិនបើសកម្មភាពស្របច្បាប់មានបំណងទាមទារនូវសំភារៈ និង/រឺការខូចខាតផ្នែករាងកាយ ជនរងគ្រោះចាំ បាច់ត្រូវបំពេញនូវបណ្តឹងមុនពេលយុត្ថាធិការស៊ីវិល។ សំណងការខូចខាតអាចត្រូវបានកើតឡើងដោយសារ ប្រភេទណាមួយនៃសកម្មភាពជាពិសេសបទល្មើស។ ភាគីដែលមានរបួសនឹងទទួលបាននូវសំណងការខូចខាត ទៅតាមសមាមាត្រនៃការខូចខាតដែលកើតឡើងចំពោះពួកគេ [២៥]។

ប្រសិនបើសកម្មភាពស្របច្បាប់មានគោលបំណងដាក់ទណ្ឌកម្មលើបទល្មើសដែលចែងដោយច្បាប់ ព្រះរាជ អាជ្ញានឹងដឹកនាំសកម្មភាពទាំងនោះមុនពេលយុត្ថាធិការព្រហ្មទណ្ឌ។ ជាការពិតណាស់សកម្មភាពល្មើសគឺជា កម្មវត្ថុនៃការកាត់ទោសនូវសកម្មភាពទាំងឡាយណាដែលរំខានរបៀបរៀបរយ និង ស្ថេរភាពសង្គម [២៦]។

ប្រសិនបើនរណាម្នាក់គិតថាត្រូវបានរងរបួសដោយបទល្មើសណាមួយ ពួកគាត់អាចធ្វើពាក្យបណ្តឹងទៅកាន់​ ស្ថាប័នអយ្យការដើម្បីទទួលបាននូវសំណង [២៧]។

បទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌណាមួយដែលអាចបណ្ដាលឱ្យមានបណ្តឹងដាច់ដោយឡែកពីគ្នាពីរ គឺបណ្តឹងសាធារណៈ និងបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី [២៨]។​

ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយក្រមរដ្ឋប្បវេណីអាចនឹងត្រូវបានគេដាក់បណ្តឹងជាមួយនឹងក្រមព្រហ្មទណ្ឌមុនពេលពេលការកាត់ក្តីដោយចៅក្រមតែមួយ។​ ក្នុងករណីដែលក្រមរដ្ឋប្បវេណីត្រូបានគេដាក់បណ្តឹងដោយឡែកពីគ្នា ក្រមរដ្ឋប្បវេណីអាចនឹងត្រូវគេបានគេព្យួរទុកមួយរយៈពេលសិនហើយនឹងត្រូបានគេដំណើរការដរាបណាក្រម ព្រហ្មទណ្ឌមិនត្រូបានគេដំណើរការនោះទេ [២៩]។

ការអនុវត្តន៍

ច្បាប់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោកដែលប្រកាសអោយប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការដោយព្រះរាជ្យក្រិត្យលេខ NS/RKM/0207/007 ចុះថ្ងៃទី ៨ ខែកុម្ភៈឆ្នាំ២០០៧ ត្រូវទុកជាមោឃៈហើយត្រូវបានដាក់ជំនួសដោយច្បាប់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោកនេះ [៣០]។ ក្រោយរយៈពេល២ខែនៃការអប់រំអោយយល់ដឹងពីច្បាប់ថ្មី ច្បាប់ថ្មីនេះនឹងត្រូវបានគេពង្រឹងនៅថ្ងៃទី១៥ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៦

អ្វីដែលបានចែងក្នុងច្បាប់ថ្មីមានភាពចំរូងចំរាស់ជាច្រើន​ ដូច្នេះហើយលើកលែងតែបទបញ្ជាដែលផ្ទុយពីច្បាប់ នេះ រាល់វិធានទាំងអស់និងបទបញ្ជាទាំងអស់ដែលបង្កើតឡើងសម្រាប់ការអនុវត្តន៍នៃច្បាប់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោក ត្រូវបានបន្តអនុវត្តរហូតដល់ពេលដែលត្រូវធ្វើវិសោធនកម្មកែប្រែ [៣១]។

ប្រព័ន្ធដកពិន្ទុសម្រាប់ប័ណ្ណបើកបរថ្មីដែលបានលើកឡើងក្នុងមាត្រាទី៤៣ និង ៤៤ នៃច្បាប់ថ្មីនេះនឹងត្រូវបានគេ អនុត្តក្នុងរយៈពេល៥ឆ្នាំដែលតាមការអនុវត្តន៍ពេញលេញនៅថ្ងៃទី ១៥ ខែមីនា ឆ្នាំ ២០២១ [៣២] ។

អ្វីដែលបានចែងក្នុងច្បាប់ថ្មីមានភាពចំរូងចំរាស់ជាច្រើន​ ដូច្នេះហើយលើកលែងតែបទបញ្ជាដែលផ្ទុយពីច្បាប់ នេះ រាល់វិធានទាំងអស់និងបទបញ្ជាទាំងអស់ដែលបង្កើតឡើងសម្រាប់ការអនុវត្តន៍នៃច្បាប់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោកត្រូវបានបន្តអនុវត្តរហូតដល់ពេលដែលត្រូវធ្វើវិសោធនកម្មកែប្រែ។

ទាក់ទងនឹងប័ណ្ណបើកបរ អ្នកបើកបរដែលមានប័ណ្ណបើកបរក្រោមច្បាប់ចាស់ ត្រូវបានគេអនុញ្ញាតអោយប្រើ ប្រាស់រហូតដល់ផុតកំណត់នៃប័ណ្ណបើកបរនោះ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ អ្នកបើកបរដែលមានប័ណ្ណបើកបរ មិនត្រឹមត្រូវតាមច្បាប់អាចទៅធ្វើប័ណ្ណបើកបរថ្មីមុនថ្ងៃទី ១៥ ខែ មីនា ឆ្នាំ ២០១៧។

ប្រព័ន្ធដកពិន្ទុសម្រាប់ប័ណ្ណបើកបរថ្មីដែលបានលើកឡើងក្នុងមាត្រាទី៤៣ និង ៤៤ នៃច្បាប់ថ្មីនេះនឹងត្រូវបានគេ អនុត្តក្នុងរយៈពេល៥ឆ្នាំដែលតាមការអនុវត្តន៍ពេញលេញនៅថ្ងៃទី ១៥ ខែមីនា ឆ្នាំ ២០២១។


[១] ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះរាជក្រឹត្យ លេខNS/RKM/0115/001 ប្រកាសអោយប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការនៅឆ្នាំ២០១៤ច្បាប់ស្តីពីចរាចរណ៍ផ្លូវគោក ថ្ងៃទី៦ខែមករា ឆ្នាំ២០១៦ អាចស្វែកយល់បន្ថែមតាមរយៈគេហទំព័រ http://www.infinity.com.kh/claims/RoadTrafficLaw2015EN.pdf​

[២] ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះរាជក្រឹត្យ លេខNS/RKM/0115/001 ក្នុុងសៀវភៅតែមួយ

[៣] ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះរាជក្រឹត្យ លេខNS/RKM/0115/001 ក្នុុងសៀវភៅតែមួយ មាត្រាទី១

[៤] .អង្គការសុខភាពពិភពលោក កិច្ចសហប្រតិបត្តិការប្រទេស ដោយឡែកកម្ពុជាបានកែសម្រួលនៅខែឧសភាឆ្នាំ២០១៤ ស្វែងរកតាមរយៈគេហទំព័រ http://www.who.int/countryfocus/cooperation_strategy/ccsbrief_khm_en.pdf

[៥] អង្គការសុខភាពពិភពលោក ក្នុងសៀវភៅតែមួយ

[៦] ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះរាជក្រឹត្យលេខ NS/RKM/0115/001 ប្រកាសអោយប្រើនៅឆ្នាំ២០១៤ ច្បាប់ស្តីពីចរាចរណ៍ផ្លូវគោកថ្ងៃទី៦ខែមករាឆ្នាំ២០១៦ ជំពូក I ស្វែងរកតាមរយៈ  http://www.infinity.com.kh/claims/RoadTrafficLaw2015EN.pdf(២២មីនា២០១៦)

[៧] ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះរាជក្រឹត្យលេខ NS/RKM/0115/001 សៀវភៅតែមួយ ជំពូក II

[៨] ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះរាជក្រឹត្យលេខ NS/RKM/0115/001 សៀវភៅតែមួយ ជំពូក III

[៩] ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះរាជក្រឹត្យលេខ NS/RKM/0115/001 សៀវភៅតែមួយ ជំពូក IV

[១០] ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះរាជក្រឹត្យលេខ NS/RKM/0115/001 សៀវភៅតែមួយ ជំពូក V

[១១] ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះរាជក្រឹត្យលេខ NS/RKM/0115/001 សៀវភៅតែមួយ ជំពូក VI

[១២] ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះរាជក្រឹត្យលេខ NS/RKM/0115/001 សៀវភៅតែមួយ ជំពូក VII

[១៣] ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះរាជក្រឹត្យលេខ NS/RKM/0115/001 សៀវភៅតែមួយ ជំពូក VIII

[១៦] ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះរាជក្រឹត្យលេខ NS/RKM/0115/001 សៀវភៅតែមួយ ជំពូក IX

[១៧] ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះរាជក្រឹត្យលេខ NS/RKM/0115/001 សៀវភៅតែមួយ ជំពូក X

[១៨] ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះរាជក្រឹត្យលេខ NS/RKM/0115/001 សៀវភៅតែមួយ មាត្រា៣៤

[១៩] ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះរាជក្រឹត្យលេខ NS/RKM/0115/001 សៀវភៅតែមួយ មាត្រា៥១​ និង ៥៥

[២០] ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជារដ្ឋសភាជាតិ សម័យប្រជុំទី៤ នីតិកម្មទី២ អនុម័តច្បាប់ធានារ៉ាប់រង ថ្ងៃ២០ ខែមីនាឆ្នាំ ២០១៦

[២១] ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះរាជក្រឹត្យលេខ NS/RKM/0115/001 ប្រកាសអោយប្រើនៅឆ្នាំ២០១៤ ច្បាប់ស្តីពីចរាចរណ៍

ផ្លូវគោកថ្ងៃទី៦ខែមករាឆ្នាំ២០១៦មាត្រា៦៤ស្វែងរកតាម​ http://www.infinity.com.kh/claims/RoadTrafficLaw2015EN.pdf


[២២] ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះរាជក្រឹត្យលេខ NS/RKM/0115/001 សៀវភៅតែមួយ មាត្រា ៦២

[២៣] ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះរាជក្រឹត្យលេខ NS/RKM/0115/001 សៀវភៅតែមួយ

[២៥] ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះរាជក្រឹត្យលេខ NS/RKM/0115/001 សៀវភៅតែមួយ មាត្រា ៦០

[២៦] ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះរាជក្រឹត្យលេខ NS/RKM/0115/001 សៀវភៅតែមួយ មាត្រា ៦៥

[២៧] ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះរាជក្រឹត្យលេខ NS/RKM/0115/001 សៀវភៅតែមួយ មាត្រា ៧២

[២៨] ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះរាជក្រឹត្យលេខ ២១ ប្រកាសអោយប្រើនូវច្បាប់ស្តីពីនីតិវិធីនៃឧក្រិដ្ឋកម្មនៅថ្ងៃទី២៨ខែមករាឆ្នាំ ១៩៩៣​​​មាត្រាទី៥​ ស្វែងរកតាមរយៈគេហទំព័រ http://www.wipo.int/wipolex/en/text.jsp?file_id=181004

[២៩] ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះរាជក្រឹត្យលេខ​២១ សៀវភៅតែមួយ មាត្រាទី ៣

[៣០] ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះរាជក្រឹត្យលេខ​២១ មាត្រាទី ៩

[៣១] ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះរាជក្រឹត្យលេខ​២១ មាត្រាទី ២

[៣២] ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះរាជក្រឹត្យលេខ NS/RKM/0115/001 ប្រកាសអោយប្រើនៅឆ្នាំ២០១៤ ច្បាប់ស្តីពីចរាចរណ៍

ផ្លូវគោកថ្ងៃទី៦ខែមករាឆ្នាំ២០១៦មាត្រា៩២ស្វែងរកតាម​រយៈ  http://www.infinity.com.kh/claims/RoadTrafficLaw2015EN.pdf


[៣១] ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះរាជក្រឹត្យលេខ NS/RKM/0115/001 សៀវភៅតែមួយ មាត្រា ៨៨


[៣២] ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះរាជក្រឹត្យលេខ NS/RKM/0115/001 សៀវភៅតែមួយ មាត្រា ៨៩


[៣៣] ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះរាជក្រឹត្យលេខ NS/RKM/0115/001 សៀវភៅតែមួយ មាត្រា ៩១